Κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας (1814-1864) η Κέρκυρα αποτελούσε το διοικητικό κέντρο των Ιονίων Νήσων και φυσικά έδρα στρατιωτικών δυνάμεων. Για τη νοσηλεία των ασθενών στρατιωτών υπήρχαν βασικά δύο νοσοκομεία:
Το μεγαλύτερο στο βορινό άκρο της Σπιανάδας, ήταν το Κεντρικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο μπορούσε να περιθάλψει μέχρι 270 ασθενείς.
Το νοσοκομείο της Ακρόπολης
Το δεύτερο νοσοκομείο ήταν μικρότερο, βρισκόταν σε καλύτερη θέση, αλλά κάλυπτε μόνο τις ανάγκες ενός τάγματος και βρισκόταν στην Ακρόπολη του Παλιού Φρουρίου (ανάμεσα στις δύο κορυφές). Μπορούσε να περιθάλψει 100 με 120 ασθενείς, ανάλογα με τη σοβαρότητα των καταστάσεων, σε τέσσερις θαλάμους.
Σε μικρότερο απομονωμένο σπίτι νοσηλεύονταν μέχρι είκοσι ασθενείς του πυροβολικού. Στα δύο παραπάνω στρατιωτικά νοσοκομεία νοσηλεύτηκαν μεταξύ 1815 και 1821 15191 άτομα. Στα 1835 οικοδομήθηκε το σημερινό κτίριο, στο οποίο έγιναν προσθήκες το 1858.
Στον 20ο αιώνα
Το νέο κτίριο να χρησιμοποιήθηκε ως στρατιωτικό νοσοκομείο και μετά την Ένωση και ενδεχομένως μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα. Ο Κ.Χ.Μ. Κυριάκης σημειώνει τη λειτουργία στρατιωτικού νοσοκομείου στο Παλιό Φρούριο, αλλά δεν διευκρινίζει τον χώρο.
Οπωσδήποτε, επισκευάζεται και χρησιμοποιείται πάλι ως νοσοκομείο από το 1917-1918 σύμφωνα με επιγραφή η οποία σώζεται στο βορινό εξωτερικό τοίχο, η οποία αναφέρει τα παρακάτω: BRITISH MILITARY HOSPITAL ERECTED 1835 RESTORED AND REOCUPPIED 1917-1918 Το απόγευμα της 31ης Αυγούστου 1923, όταν το ιταλικό ναυτικό βομβάρδισε την Κέρκυρα (στο Παλιό Φρούριο στεγάζονταν πολλοί πρόσφυγες) και το νησί παρέμεινε επί ένα μήνα υπό ιταλική κατοχή, ιταλοί στρατιώτες έδιωξαν όλους τους ασθενείς και αιχμάλωτισαν όλο το προσωπικό αποτελούμενο από εξήντα βοηθητικούς νοσοκόμους και βοηθητικούς στρατιώτες.
Κατοπινά χρόνια
Αργότερα, εκεί στεγάζεται η Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Πεζικού και όταν διαλύεται το Κέντρο Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων εκεί παραμένει ένας λόχος υποψηφίων βαθμοφόρων. Όταν κάθε στρατιωτική υπηρεσία εγκαταλείπει το Παλιό Φρούριο, το κτίριο παραχωρείται στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο ώστε να καλυφθούν οι στεγαστικές ανάγκες του.
Δυστυχώς, η τότε έντονη αντίδραση από πλευράς Δήμου Κερκυραίων ματαίωσε αυτήν την προοπτική και δημιούργησε σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία του πανεπιστημίου.
Εγκατάλειψη
Σήμερα το κτίριο βρίσκεται σε άθλια κατάσταση. Η πρόσβαση στο εσωτερικό του είναι σχετικά εύκολη παρά τα εμπόδια που έχουν τοποθετηθεί και τα οποία θυμίζουν κυριολεκτικά «καλύβα του Καραγκιόζη». Τμήμα της στέγης η οποία καλύπτει τη μεγάλη νότια αίθουσα του 2ου ορόφου έχει «φύγει», ενώ οι ζημίες μετά από σχεδόν είκοσι χρόνια εγκατάλειψης είναι εμφανείς παντού. Τοιχογραφίες, σχεδιαγράμματα και συνθήματα («εθνικού περιεχομένου», σύμφωνα με τη στρατιωτική νοοτροπία της εποχής) που έχουν γίνει από φαντάρους (και σίγουρα πληρώθηκαν με κάποιες μέρες άδεια), μάρτυρες μιας ιστορικής περιόδου για το κτίριο, ξεφτίζουν σιγά-σιγά. Σε μια αίθουσα βρίσκονται περίπου σαράντα κιβώτια γεμάτα πέτρες. Περιέχουν τα αποτελέσματα των γεωτρήσεων του 1996. Εγκαταλείφθηκαν εκεί και οι νεαροί επισκέπτες με την εξερευνητική τους απορία αχρήστεψαν πολλά από αυτά. Αν χρειάζονταν γιατί τα παράτησαν εκεί; Αν δεν ήταν απαραίτητα, το ίδιο ερώτημα.
Obbedire, Credere, Combattere
Η έκπληξη όμως είναι σε μία από τις αίθουσες του ισογείου. Ανάμεσα στους ξεφτισμένους τοίχους και τα μπάζα ξεχωρίζει πεντακάθαρο ένα σύνθημα το οποίο προκαλεί έντονους συνειρμούς. Με μαύρο χρώμα είναι ευδιάκριτο το γνωστότερο σύνθημα της Ιταλίας του Μεσοπολέμου: «Obbedire Credere Combattere».
Ο Φασισμός επιβάλλεται στην Ιταλία στα τέλη του 1922 και μέσα σε τέσσερα χρόνια καταλύει τις αστικοδημοκρατικές ελευθερίες, διαλύει το δημοκρατικό συνδικαλιστικό κίνημα της χώρας και σταδιακά στρατιωτικοποιεί την οικονομία.
Οι πολίτες, οργανωμένοι σε σύστημα σιδερένιας ιεραρχίας, όφειλαν να είναι εργατικοί, να υπόκεινται σε έλεγχο για κάθε ενέργειά τους στα όργανα του καθεστώτος και να υπακούν σε κάθε απόφαση του Ντούτσε και της εξουσίας.
Ταυτόχρονα, με τη χρήση λόγων αλλά και βίας, με τη στηριζόμενη σε ιστορικοπολιτικά ψεύδη συστηματική προπαγάνδα και τις υποσχέσεις για ένα καλύτερο μέλλον με ανασύσταση της αυτοκρατορίας, το φασιστικό καθεστώς κατάφερε να έχει την ανοχή ή και στήριξη μεγάλης μερίδας του λαού για τον οποίο το βασικό σύνθημα το οποίο έκφραζε το πνεύμα της εποχής ήταν «Υπάκουε, Πίστευε, Πολέμα».
 |
| «Υπάκουε, Πίστευε, Πολέμα». |
Όταν, τέτοιες μέρες, το 1941, οι Ιταλοί κατάλαβαν την Κέρκυρα, χρησιμοποίησαν και το κτίριο του παλιού αγγλικού νοσοκομείου και άφησαν τα ίχνη της φασιστικής προπαγάνδας τα οποία έφθασαν μέχρι τις μέρες μας επιβεβαιώνοντας τη δύναμή της.
Το σύνθημα όμως δέσποσε μόλις για δυόμισι χρόνια, καθώς το Σεπτέμβρη του 1943 το νησί μετά από σκληρή δοκιμασία περνούσε στην κυριαρχία των Ναζί και οι αξιωματικοί της μεραρχίας Acqui εκτελούνταν στις γειτονικές στοές.
Πιστεύουμε ότι όταν (και αν) κάποτε το κτίριο του αγγλικού στρατιωτικού νοσοκομείου συντηρηθεί και χρησιμοποιηθεί, το σύνθημα πρέπει να διατηρηθεί επισημαίνοντας μια σημαντική περίοδο της ιστορίας του νησιού.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Αγάθος Ευστάθιος, Οι Ιταλοί εν Κερκύρα, Αθήναι, χ.χ. 2. Κυριάκης Κ.Χ.Μ., Οδηγός της νήσου Κερκύρας κ.τ.λ., Αθήναι, 1902. 3. Λασκαράτος Ιωάννης, Πρόληψη της αρρώστιας και κοινωνική προστασία στα Επτάνησα επί Αγγλοκρατίας (1815-1864), Αθήνα, 1985. 4. Πληροφορίες από ιταλόγλωσσες ιστοσελίδες για την περίοδο του Φασισμού.
Post A Comment: